ZACA REDEK
Diposting
oleh ZACA REDEK BUBULALE
Iha Uai-Olu be matan barak
no permanente, mota tun husi foho Venilale ho be iha wai-oli hamutuk tiha
iha fatin ida nebe be halai sulin hamutuk nia as quase 25 metrus. iha nebe be
la maran husi tempu udan to'o fali bai-loron
Ita logika deit se wanhira be ne'e ita halo tanki no tau iha fatin ida, ita bele hetan energia Mikro hidro nebe bele fo energia ba povo Uai-Oli tomak, tanba turbine ne'e sasan ida nebe bele transforma energia mekanika husi be sai energia torsi/ dulas nebe fo out come dulas generator, pompa no sasan seluk-seluk.
Fatin ida ne'e forsa be nebe bot atu bele hari'i mikrohirdro (turibine be) nebe fo beneficio bo'ot ba povo Uai-oli.
Importante liu iha fatin neba mak:
1. Potensia be nebe bo'ot eh permanente.
2. Technologia nebe expertu bele kapacita to tinan barak
3, Eficiencia nebe as ( porsentu 70-85)
Ita logika deit se wanhira be ne'e ita halo tanki no tau iha fatin ida, ita bele hetan energia Mikro hidro nebe bele fo energia ba povo Uai-Oli tomak, tanba turbine ne'e sasan ida nebe bele transforma energia mekanika husi be sai energia torsi/ dulas nebe fo out come dulas generator, pompa no sasan seluk-seluk.
Fatin ida ne'e forsa be nebe bot atu bele hari'i mikrohirdro (turibine be) nebe fo beneficio bo'ot ba povo Uai-oli.
Importante liu iha fatin neba mak:
1. Potensia be nebe bo'ot eh permanente.
2. Technologia nebe expertu bele kapacita to tinan barak
3, Eficiencia nebe as ( porsentu 70-85)
Spesifikasikasau
teknisia :
Ita
bele uza formula nebe iha okos, bele hetan kapasita nebe
specifika liu atu hari'i Energia Mikro hidro.
P =
r x g x Q x H x eff (Watt)
DASTEL
400CF
Net
Head Hnet meter 10 15 20 30 40
Debit
Q m3/s 0,61 0,75 0,86 1,10 1,22
Diametro
Runner bele 0,40 0,40 0,40 0,40 0,40
Ns
(dulas) Rpm 315 386 446 546 630
Power
Ps kW 42 78 119 229 338
Efisiensia
71 0,71 0,71 0,71 0,71
Diametro
pipa Dia in 35 38 41 47 49
Tipe
seluk mak DASTEL 100,150 dan 200CF. no seluk tan
Be
iha neba ita bele hari'i energia Mikro Hidro no bele hadia povo
Uai-Oli nia moris tempu oin mai. Se karik povo neba fo oportunidade no fo
licensa atu compania tama neba atu koko be ne'e nia forsa. Depois tau Turbine
saida?
se
ki'ik taun ita bele tau turbin Mikro HIdro nian se forsa bo'ot taun Hanoin
hari'i turbine seluk ona.
Lian
ne'e mai husi lingua Tetun katak sasan nebe kona buat
ruma, ka ema hakilar, kualia,no buat seluk tan.
Lian ne saida los???
Ingles dehan Language, language can be defined as a socially shared combinations of those symbols and rule governed combinations of those symbols.
Portugues dehan lingua" lingua é uma língua românica, flexiva que se originou no que é hoje a Galiza e o norte de Portugal, derivada do latim vulgar falado pelos povos pré-romanos que habitavam a parte ocidental da península Ibérica.
Iindonesa dehan Bahasa, bahasa adalah suatu alat komunikasi antara anggota masyarakat berupa simbol bunyi yang dihasilkan oleh alat ucap manusia.
Makasae dehan sobu . sobu were nai a nai galu fi ma ana gi turu kai isi wali'i e fi kumprende.
Ita bele fo resumo katak lian ne'e sasan nebe ema uza atu komunika ba malu liu husi simblo lian nebe sai husi ita ema nia ibun no ema seluk bele rona.
Funsaun lian iha sociadade:
1. Sasan Nebe uza atu komunika ba malu entre ema nain rua ka ema barak
2. Sasan nebe uza atu servisu hamutuk entre ita ema moris.
3. Sasan nebe bele identifika ita nia an, katak ita ne'e mai husi nebe. no seluk tan.
Iha Uai-Oli lingua nebe povo uza atu comunika ba malu mak lingua de Makasae. lingua ida ne'e povo uza sai hanesan lian basar ( Marketing Language). Maibe dala ruma mos sira komunika malu ho lingua Tetun, Tanba povo hatene katak Lian Tetun ne'e lian ofisial ba Nasaun RDTL.
Lingua Makasae ne'e barak liu koalia mak iha Distrito Baucau, Viqueque no oiuta mak iha Distrito Lospalos.
Iha Uai-Oli lian Makasae povo uza mos ba tradisaun hanesan hamulak ba bei ala sira lulik no mos ba Maromak pessoalmente. Ida ne'e hatudo duni makasae mos hanesan identidade ba rai Uai-oli.
Hau hein katak Maluk makasae sira bele Sharing Lian ida ne'e para kompleto liu tan
Makasae is Makasae never Give up...........................
Lian ne saida los???
Ingles dehan Language, language can be defined as a socially shared combinations of those symbols and rule governed combinations of those symbols.
Portugues dehan lingua" lingua é uma língua românica, flexiva que se originou no que é hoje a Galiza e o norte de Portugal, derivada do latim vulgar falado pelos povos pré-romanos que habitavam a parte ocidental da península Ibérica.
Iindonesa dehan Bahasa, bahasa adalah suatu alat komunikasi antara anggota masyarakat berupa simbol bunyi yang dihasilkan oleh alat ucap manusia.
Makasae dehan sobu . sobu were nai a nai galu fi ma ana gi turu kai isi wali'i e fi kumprende.
Ita bele fo resumo katak lian ne'e sasan nebe ema uza atu komunika ba malu liu husi simblo lian nebe sai husi ita ema nia ibun no ema seluk bele rona.
Funsaun lian iha sociadade:
1. Sasan Nebe uza atu komunika ba malu entre ema nain rua ka ema barak
2. Sasan nebe uza atu servisu hamutuk entre ita ema moris.
3. Sasan nebe bele identifika ita nia an, katak ita ne'e mai husi nebe. no seluk tan.
Iha Uai-Oli lingua nebe povo uza atu comunika ba malu mak lingua de Makasae. lingua ida ne'e povo uza sai hanesan lian basar ( Marketing Language). Maibe dala ruma mos sira komunika malu ho lingua Tetun, Tanba povo hatene katak Lian Tetun ne'e lian ofisial ba Nasaun RDTL.
Lingua Makasae ne'e barak liu koalia mak iha Distrito Baucau, Viqueque no oiuta mak iha Distrito Lospalos.
Iha Uai-Oli lian Makasae povo uza mos ba tradisaun hanesan hamulak ba bei ala sira lulik no mos ba Maromak pessoalmente. Ida ne'e hatudo duni makasae mos hanesan identidade ba rai Uai-oli.
Hau hein katak Maluk makasae sira bele Sharing Lian ida ne'e para kompleto liu tan
Makasae is Makasae never Give up...........................
Jumat, 08 AGOSTU 2018
Rabu, 9 AGOSTU 2018
Ponte
de Natureza ne'e tuir istoria avon sira dehan tempu uluk ema maun no alin husi
familia Uai-Oli nian.
sira nain rua halo natar iha mota sorin, kalan ba daadauk udan tau mota sae liu la diak, depois nia alin husu ba maun, ita precisa saida mak ita bele hakur mota para ba uma, maun nervosu deit dehan ba alin: o ba nani ba uma ba hau toba iha ne'e deit ona . rai kalan ba bebeik sira tur hela udan okos, malrin los. tekir-tekin alin halai ba besik mota no tau ai ida baku husi mota sorin to'o mota sorin konsege sira tuir ai ne'e, no sira ba duni uma.
dadersan fila ba natar teki-tekir ai ne'e ponte ida, nebe agora hanaran Ponte de Natureza. Natueza ne'e sira ohin loron conhecido iha mundo tomak, naran ne'e ema uai-oli oan sira mak lori lemo-lemo ba rai selu-seluk.
Turista husi rai oin-oin mak ba visita ne'e, sira hakarak duni atu hare ponte ida ne'e tanba ne'e buat foun ba sira.
Ponte de Natureza ne'e fatin turista no ida ne'e bele fo beneficio ba povo Uai-Oli. Atu diak liu tan halibur hamutuk para hadia fatin ida ne'e.
Istoria ne'e seidauk perfeitu tamba link husi ema ida deit. hau sei buka hatene diak liu tan istroia ne'e liu husi avon sira iha Uai-Oli neba. No maluk sira nebe hatene istoria ne'e hau husu bele hato'o para ita halo kompleto liu tan .............. Natureza nafatin Natureza ema ida sei la sama nia.......... Hakilar ba mundo katak Natureza ne'e rikosoin Povo Uai-oli nian.........
sira nain rua halo natar iha mota sorin, kalan ba daadauk udan tau mota sae liu la diak, depois nia alin husu ba maun, ita precisa saida mak ita bele hakur mota para ba uma, maun nervosu deit dehan ba alin: o ba nani ba uma ba hau toba iha ne'e deit ona . rai kalan ba bebeik sira tur hela udan okos, malrin los. tekir-tekin alin halai ba besik mota no tau ai ida baku husi mota sorin to'o mota sorin konsege sira tuir ai ne'e, no sira ba duni uma.
dadersan fila ba natar teki-tekir ai ne'e ponte ida, nebe agora hanaran Ponte de Natureza. Natueza ne'e sira ohin loron conhecido iha mundo tomak, naran ne'e ema uai-oli oan sira mak lori lemo-lemo ba rai selu-seluk.
Turista husi rai oin-oin mak ba visita ne'e, sira hakarak duni atu hare ponte ida ne'e tanba ne'e buat foun ba sira.
Ponte de Natureza ne'e fatin turista no ida ne'e bele fo beneficio ba povo Uai-Oli. Atu diak liu tan halibur hamutuk para hadia fatin ida ne'e.
Istoria ne'e seidauk perfeitu tamba link husi ema ida deit. hau sei buka hatene diak liu tan istroia ne'e liu husi avon sira iha Uai-Oli neba. No maluk sira nebe hatene istoria ne'e hau husu bele hato'o para ita halo kompleto liu tan .............. Natureza nafatin Natureza ema ida sei la sama nia.......... Hakilar ba mundo katak Natureza ne'e rikosoin Povo Uai-oli nian.........
Uai-oli
no Ossogory ne'e suku husi sub-distrito Venilale nebe do'ok husi
cidade, povo barak moris sei iha tradisinal laran, povo hamutuk +
200 . Estudante sira sporso an atu ba eskola iha rai liur atu fila fali bele
hari sira nia suko ne'e diak, maibe barak mos to'o deit iha nivel secundaria.
ema husu nusa mak labarik sira la ba tur iha banku universidade?
Estudante ida hatan dehan lack Econmy...... inan-aman la iha kapasidade...... resposta ne'e sala los.
Hau hatan deit nune'e Laiha osan ,maibe iha matenek no Make an effort ema seluk sei tanis, hakilar ba mundo atu ajuda o.
Hu husu ba jovem sira sporso an atu aproveita mundo nia lalaok agora atu nune'e gerasaun tuir mai maoris diak liu tan.
suko ne'e iha be matan 4 nebe forsa los, hamutuk tiha debit air bele bo'ot los no bele produto energia + 6MV ida ne'e hatudo katak sira mos iha rikusoin atu atract compania atu dezemvolve infrastructura Uai-oli Ossogory iha tempu badak nia laran.
Atu hatene info diak liu tan hau sei konta tuir mai...... Bravo Ossogory Uai-Oli
Estudante ida hatan dehan lack Econmy...... inan-aman la iha kapasidade...... resposta ne'e sala los.
Hau hatan deit nune'e Laiha osan ,maibe iha matenek no Make an effort ema seluk sei tanis, hakilar ba mundo atu ajuda o.
Hu husu ba jovem sira sporso an atu aproveita mundo nia lalaok agora atu nune'e gerasaun tuir mai maoris diak liu tan.
suko ne'e iha be matan 4 nebe forsa los, hamutuk tiha debit air bele bo'ot los no bele produto energia + 6MV ida ne'e hatudo katak sira mos iha rikusoin atu atract compania atu dezemvolve infrastructura Uai-oli Ossogory iha tempu badak nia laran.
Atu hatene info diak liu tan hau sei konta tuir mai...... Bravo Ossogory Uai-Oli
Kamis, 8 AGOSTU 2018
Uai-oli
ne'e dehan katak be matan barak, rai buras, povo 95% moris nudar agricultor,
sira produto aihan barak maibe sira fa'an mak la folin, fulan
ida hetan mak dollar 5$, sira hakarak duni atu acsesu no moris tuir tempu
maibe susar tanba Governo la ajuda no lakohi tau matan duni...........
Bainhira mak sira hetan ajudasaun no bainhira mak ema tau matan ba sira.....? Terus
Bainhira mak sira hetan ajudasaun no bainhira mak ema tau matan ba sira.....? Terus
Tempu
agora lao ba oin ita tenke aproveita no inprove kedas matenek agora, Tenke
aproveita tehcnolgia fase ba fase......